Krajobraz Mojego Miasta – parki kulturowe
Jeden obraz wart jest więcej niż tysiąc słów – to chińskie przysłowie komunikacja społeczna przyjęła w ostatnich latach niemal za fundament swych działań. Coraz częściej słowo zamienia się na obraz, by prezentować wiedzę w sposób, który sprzyja jej odbiorowi i przyswajaniu. Stąd jednym z najważniejszych elementów drugiej edycji kampanii „Krajobraz Mojego Miasta” jest film, spełniający funkcję narzędzia informacyjno-edukacyjnego. To jednocześnie wizytówka kampanii, kompendium wiedzy i wsparcie szkoleniowe. Zrealizowano go tak, by zatrzymać przed ekranem jak najwięcej osób i skupić ich uwagę na problemach, obok których na co dzień przechodzą obojętnie. Film ten przede wszystkim przybliża ideę parków kulturowych i promuje ich tworzenie.
Parki kulturowe chronią konkretny fragment krajobrazu kulturowego, wyróżniające się rangą tereny z zabytkami charakterystycznymi dla miejscowej tradycji budowlanej i osadniczej. Są jedną z ustawowych form ochrony zabytków w Polsce, ale formą szczególną, bo znajdującą się w gestii samorządów. To one tworzą park kulturowy, zarządzają nim – i odpowiadają przed swoimi wyborcami za skuteczność wprowadzonych regulacji.
Film jest więc częścią kampanii skierowaną wprost do władz lokalnych. Z jednej strony stanowi dla nich zachętę do aktywnego wprowadzania zmiany na obszarach, którymi zarządzają, z drugiej – praktyczny poradnik, w jaki sposób robić to mądrze. Można się z niego dowiedzieć, czym w istocie są parki kulturowe – i jak służą ratowaniu krajobrazu kulturowego miast i miasteczek. Wraz z filmem Narodowy Instytut Dziedzictwa oferuje samorządom debaty i szkolenia, dzięki którym otrzymają one ogólną instrukcję tworzenia parku kulturowego.
Dlatego tak wiele uwagi poświęcono w filmie poszczególnym etapom powoływania parku kulturowego – od wniosku, poprzez studium krajobrazowe, uchwałę rady gminy, konsultacje społeczne, plan ochrony, promocję i informację, aż po monitoring efektów. Zaproszeni do udziału w filmie eksperci wskazują i komentują kluczowe elementy tego procesu decyzyjno-legislacyjnego.
Poprzez kampanię chcemy pokazać skalę niszczenia krajobrazu kulturowego w Polsce – i propagować konieczność jego ratowania. Nie dla wszystkich bowiem jest to sprawa oczywista. Stąd obszerna filmowa sekwencja poświęcona wyjaśnieniu, czym jest, jak powstaje i z jakich elementów składa się „krajobraz mojego miasta”. Przekaz wzmacniają wypowiedzi ekspertów: konserwatorów, historyków i architektów krajobrazu, którzy pomagają dostrzec charakterystyczne cechy krajobrazu i ocenić ich wartość.
Każde miasto czy miasteczko zna i stosuje narzędzia służące ochronie zabytków (rejestr zabytków, gminna ewidencja zabytków, miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego), park kulturowy ma je tylko powiązać ze sobą i udoskonalić. W filmie pokazano, co daje powołanie parku kulturowego, spróbowano odpowiedzieć na kluczowe pytanie: w jakich przypadkach park może być dla miasta skutecznym narzędziem, a kiedy lepiej wybrać inne sposoby działania, np. uchwałę reklamową?
Oddano tu głos praktykom: samorządowcom, działaczom lokalnych stowarzyszeń, ekspertom współpracującym z gminami przy tworzeniu parków. Twórcy filmu dotarli zarówno do osób związanych z istniejącymi już parkami, jak i tych, które dopiero podejmują starania o ich powołanie. Sukcesy i przeciwności w powoływaniu parków kulturowych ilustruje krótka statystyka i podsumowanie realnej sytuacji parków kulturowych po kilkunastu latach od momentu pojawienia się tej formy ochrony krajobrazu.
Film ukazuje zatem cel i sens powoływania parków kulturowych, a także udowadnia, że mają one znaczący wpływ na poprawę wizerunku miasta i podniesienie jego atrakcyjności – dla mieszkańców, turystów i inwestorów.
źródło: krajobrazmojegomiasta.pl
